Pantun merupakan sejenis
puisi Melayu tradisional. Bertujuan untuk menyampaikan pemikiran dan perasaan
gembira, sedih, rindu, marah dan sebagainya.
Perkataan pantun berasal
dari kata toen, tuntun, tonton, tuntun, atuntun, matuntun, panton, pantun yang
digunakan dalam pelbagai bahasa di Nusantara iaitu merujuk kepada ‘sesuatu
pengucapan dengan bahasa yang teratur, tersusun dan indah atau peri laku yang
terpimpin, terdidik, bersopan dan bertatasusila’ dalam kesusasteraan
Melayu.
- Rangkap - Berasingan dan boleh berdiri sendiri sebagai
satu kesatuan idea.
- Baris atau kerat yang berpasangan - Contoh : dua kerat,
empat kerat, enam kerat, lapan kerat dan dua belas kerat.
- Jumlah perkataan dalam setiap baris - Tiga hingga lima
patah perkataan.
- Jumlah suku kata dalam setiap baris - Lapan hingga dua
belas suku kata.
- Skema rima di tengah atau di hujung baris adalah
berjajar, iaitu ab;ab. Ada juga skema ringan yang sama iaitu aa;aa.
- Stuktur pantun terdiri daripada pembayang (sebagai
kiasan) dan maksud (sebagai inti persoalan). Pembayang ialah gambaran alam
dan maksud ialah gambaran sifat dan sikap manusia.
- Setiap rangkap memiliki kesatuan idea yang lengkap.
- Penggunaan lambang yang sesuai dengan norma, nilai dan
tanggapan masyarakat setempat.
- Pantun yang baik mempunyai hubungan idea dan wacana
antara unit pembayang dengan unit maksud.
